Przejdź do zawartości

Kliniska Wielkie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kliniska Wielkie
wieś
Ilustracja
Kościół pw. bł. Michała Kozala
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

goleniowski

Gmina

Goleniów

Wysokość

6 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

1615

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

72-123[2]

Tablice rejestracyjne

ZGL

SIMC

0775304

Położenie na mapie gminy Goleniów
Mapa konturowa gminy Goleniów, na dole znajduje się punkt z opisem „Kliniska Wielkie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Kliniska Wielkie”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kliniska Wielkie”
Położenie na mapie powiatu goleniowskiego
Mapa konturowa powiatu goleniowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kliniska Wielkie”
Ziemia53°27′44″N 14°46′21″E/53,462222 14,772500[1]
Strona internetowa
Jeden z przystanków ścieżki spacerowo-dydaktycznej

Kliniska Wielkie (niem. Groß Christinenberg[3]) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Goleniów[4][5].

W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kliniska Wielkie, a po jej zniesieniu należała do gromady Lubczyna. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim. W roku 2009 wieś liczyła 1 168 mieszkańców.

W skład sołectwa Kliniska Wielkie wchodzą: osada Rurka, leśniczówka Pucko oraz część wsi Kliniska Małe.

Geografia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś leży ok. 13 km na południowy zachód od Goleniowa, przy drodze ekspresowej S3, przy trasie linii kolejowej nr 401.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Początki osadnictwa na obszarze wsi miały miejsce już w epoce ceramiki sznurowej, o czym świadczą liczne znaleziska archeologiczne. Osada na tych terenach istniała dalej, poprzez kulturę łużycką, przez epokę brązu, aż po epokę żelaza. Następne odkrycia pochodzą już z wieków IX – XI i świadczą, że w tym okresie znajdował się tutaj gród obronny z osadą. Od XIII wieku obszar ten przejęli kołbaccy cystersi. Od roku 1534 ziemie obecnych Klinisk należały do państwa, najpierw księstwa pomorskiego, potem Brandenburgii i Prus. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1754 roku, kiedy to założono wieś królewską, której nazwa pochodziła od imienia żony króla Fryderyka II – Krystyny. Wieś założono na planie regularnej ulicówki. W 1827 liczyła ona 425 mieszkańców. Do końca XIX wieku większość mieszkańców zajmowała się rolnictwem. Po uruchomieniu linii kolejowej SzczecinGoleniówŚwinoujście, przebiegającej do dziś przez Kliniska, pracę znalazło tu i osiedliło się wielu kolejarzy, później zaś leśników, drwali i rzemieślników. Wieś cały czas rozbudowywała się, a po wojnie „wchłonęła” wiele mniejszych kolonii[6]. Obecnie częścią wsi są Kliniska Małe (dawniej – Klein Christinenberg).

Zabytki i atrakcje turystyczne

[edytuj | edytuj kod]

Kościół filialny pw. bł. Michała Kozala z 2. poł. XX wieku, rzymskokatolicki należący do parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Rurzycy, dekanatu Szczecin-Dąbie, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej.

Przez wieś prowadzi niebieski szlak Anny Jagiellonki ze Szczecina Załomia do Stargardu.

Zabytkowe domy murowane z XIX/XX w.

Oświata

[edytuj | edytuj kod]

W Kliniskach Wielkich znajduje się Szkoła Podstawowa im. prof. Wiesława Grochowskiego.

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

We wsi istnieją między innymi: sala wystawowo-konferencyjna, zakład produkcji tektury i opakowań z tektury falistej „Mondi”, piekarnia „Asprod” i składnica drewna. Działa tutaj stowarzyszenie odnowy wsi „Grodnica”.

Przyroda

[edytuj | edytuj kod]

Jest tutaj leśna ścieżka dydaktyczna pokazująca przyrodę Puszczy Goleniowskiej. Obok rośnie 450-letnia lipa „Anna”, pod którą, według legend, odpoczywała księżna pomorska, żona Bogusława XAnna Jagiellonka.

A-klasowy klub sportowy we wsi to „Leśnik” Kliniska Wielkie. W roku 2013 odbyła się pierwsza edycja Maratonu Puszczy Goleniowskiej – pierwszego biegu maratońskiego w aglomeracji szczecińskiej organizowanego przez Nadleśnictwo Kliniska i Stowarzyszenie ProGDar Marathon Team. Bieg został uznany za wydarzenie roku i wyróżniony nagrodą „Barnim 2013” przyznawaną przez władze Gminy i Miasta Goleniów.

Komunikacja

[edytuj | edytuj kod]

W Kliniskach Wielkich znajduje się stacja kolejowa linii kolejowej nr 401.

W Kliniskach Wielkich znajduje się jedyny czynny w Polsce drogowy odcinek lotniskowy.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54082
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 482 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-02-27].
  6. Historia. „UMiG”. Goleniów.